Mag ik de deo even?

02-05-2025

Douchen voor een dubbeltje

Typisch een tekst vanaf begin 19e eeuw. Logisch natuurlijk, want er was voordien nog geen deodorant. Geen zweetklier ontstopper dus. Of was het juist een VÉRstopper? Was nog geen behoefte aan.

Met andere woorden: aan iedereen kleefde toen wel een "luchtje". Of zelfs meerdere luchtjes. Naar ònze huidige maatstaven dan. Maar misschien hoort dat eigenlijk wèl zo. En zijn we juist nú niet normaal.

Het mocht trouwens toen ook al een kunstmatig geurtje wezen. Een parfum, een Eau de toilet en Eau de Cologne voor wie iets anders niet kon betalen. Om de werkelijkheid tijdelijk te overstemmen. Of wat mooier te maken dan die was. De werkelijkheid van hooguit éénmaal per week in de zinken wasteil. Volwassenen naar het Burger Badhuis. En eindelijk schone (onder-) kleren aan. Op weg naar de Dag des Heren. Want in de kerk mocht je niet stinken… Hooguit naar pepermunt.

Daarna weer verder met allemaal een eigen 'luchtje'. Erger naarmate de week vorderde. Het was niet anders. Hoorde erbij. Men ergerde zich toen nog niet aan iets dat volstrekt gewoon was. Hadden we toen nog niet écht last van. Niet bewust. Want iederéén droeg z'n eigen luchtjes met zich mee. Geuren onthou je maar kort. Ze zijn wel een deel van je uiterlijk en persoonlijke kenmerken. Net als haarkleur en kleur ogen.

Ik zie het opeens helemaal voor me: signalement 1 meter 75 lang, gezet postuur, donkerblond haar, een lijfgeur van vers gesneden uitjes en verschraalde pijptabak. In een bed van mottenballen en sunlightzeep.
Ik verzin maar wat. Doch dit terzijde.

Waarom men daar later - en nu zeker - zoveel moeite mee had en nog steeds heeft? Geen idee…

Misschien, ik raad maar wat, omdat in die tijd het bestaan van micro organismen werd ontdekt die ziektes konden veroorzaken. En overdragen. Zou kunnen, want een vreemd en vanaf toen beangstigend luchtje kondigde niet zelden een nare ziekte aan. En dat werd dus bliksemsnel overstemd door lysol. Dat gebruikte men om te ontsmetten. Het hele huis desnoods. Om de vloek van het ongeneeslijke tuberculose in de kiem te smoren. 

Je zou kùnnen spreken van een "indringende maar geruststellende medische geur", die de kans op overdracht van virussen en bacillen bestreed. Met grote zekerheid. Later overgenomen door ether. DE OK-beschermer bij uitstek. Een veilige gedachte!  

Toen…